1401/03/22 11:42:32
آبله ميموني
آبله ميموني يك بيماري نادر است كه توسط monkeypox virus از دسته اورتوپاكس ويروس از خانواده Poxviridae ايجاد ميشود، (ويروسهاي مولد آبله، آبله گاوي و واكسينيا نيز در اين دسته قرار ميگيرند).
اولين بار در سال 1958 دو مورد ابتلا در ميمونهاي مراكز تحقيقاتي ديده شد و اولين مورد ابتلا انساني در سال 1970 در كنگو گزارش شده است. از آن پس در كشورهاي افريقاي مركزي و غربي نظير كامرون، ليبريا، كوته ديور، گابُن، نيجريه و سيرالئون گزارش شده است.
رخداد اين بيماري در خارج از افريقا ناشي از مسافرتهاي بين المللي يا حيوانات وارداتي ايجاد شده و در كشورهايي نظير امريكا، اسرائيل، سنگاپور و انگلستان گزارش شده است.
مخزن طبيعي بيماري ناشناخته است ولي احتمالاً جوندگان افريقايي و ميمونها مخزن هستند.
ارديبهشت 1401:
خوشههاي متعدد آبله ميموني در كشورهاي مختلفي از جمله استراليا، اروپا نظير انگلستان، ايتاليا، پرتغال، اسپانيا، سوئد، فرانسه، بلژيك، آلمان، كانادا و امريكا كه بطور معمول بيماري را گزارش نميكردند، ديده شده است.
مشخص نيست كه اين خوشهها چگونه در تماس با آبله ميموني قرار گرفتهاند ولي در بين آنها مردان همجنس گرا (گزارش انگلستان) قرار دارند. CDC امريكا اعلام خطر كرده كه بيماراني كه دچار بثورات جلدي متناسب با آبله ميموني شده باشند، بدون توجه به سابقه مسافرت يا زمينههاي خطر براي اين بيماري، جنسيت و رفتاريهاي جنسي، بايد گزارش و پيگيري شوند.
در طي رخداد اخير، تاكنون در 11 كشور اين بيماري گزارش شده است.
علائم و يافتههاي باليني:
معمولاً بيماري شديد نيست. علائم آبله ميموني در انسانها شبيه آبله، اما اندكي خفيفتر است. شروع علائم با تب، سر درد، درد عضلاني و خستگي مفرط است. مهمترين تفاوت بين آبله و آبله ميموني در بروز لنفادنوپاتي در نوع ميموني است. دوره كمون 14-7 روز ميباشد ولي از 5 روز تا 21 روز گزارش شده است.
بيماري با علائم زير شروع ميشود:
- تب
- سر درد
- درد عضلاني
- كمر درد
- تورم غدد لنفاوي
- لرز
- خستگي شديد
در طي 3-1 روز (و گاهي طولانيتر) پس از بروز تب، بثورات جلدي عارض ميشود و اغلب از صورت شروع شده و پس از آن در نقاط مختلف بدن منتشر ميشود.
ضايعات جلدي پيشرفت كرده و بصورت زير تظاهر ميكند:
- ماكول
- پاپول
- وزيكول
- پوستول
- دلمهها
بيماري عموماً 4-2 هفته طول ميكشد. در افريقا ميزان مرگ و مير اين بيماري تا 10% بوده است ولي اين اطلاعات نياز به بررسيهاي جديد دارد.
انتقال بيماري:
عموماً بدنبال تماس فرد با ويروس مترشحه از يك حيوان، انسان يا وسايل آلوده به ترشحات رخ ميدهد.
انتقال ويروس از طريق پوست آسيب ديده (حتي آسيبهاي بسيار جزئي)، ترشحات تنفسي يا تماس مخاطي (چشم، بيني، يا دهان) صورت ميگيرد. انتقال حيوان به انسان ممكن است از طريق گازگرفتگيها يا خراشيدگي (چنگ زدن)، سلاخي و كار با گوشت خام، تماس با ترشحات بدن، تماس غيرمستقيم با ضايعات مانند بسترهاي آلوده رخ ميدهد.
انتقال از انسان به انسان عمدتاً تنفسي است. انتقال از طريق قطرات درشت تنفسي است كه عموماً تا مسافت طولاني منتقل نميشوند. بنابراين تماس نزديك و چهره به چهره براي انتقال ويروس ضروري است. انتقال غير مستقيم از طريق تماس با وسايل آلوده (لباسها و ...) به ترشحات انساني هم وجود دارد.
پيشگيري:
برخي اقدامات ميتواند در كاهش انتقال مؤثر باشد نظير:
- خودداري از تماس با حيواناتي كه بالقوه ميتوانند باعث انتقال بيماري شوند (حيوانات علامتدار يا مرده در مناطقي كه بيماري گزارش شده است)
- خودداري از تماس با موادي مانند ملافه كه با حيوان بيمار تماس داشته است.
- جداسازي بيمار مبتلا از سايرين
- رعايت بهداشت دست پس از تماس با افراد، حيوانات يا وسايل آلوده (شستشوي دستها با آب و صابون يا استفاده از ضد عفوني كنندههاي با پايه الكل)
- استفاده از تجهيزات حفاظت شخصي در تماس با بيماران مبتلا
JYNNEOSTM (Imvamune or Imvanex) يك واكسن زنده ضعيف شده است كه توسط FDA امريكا براي پيشگيري از آبله ميموني تأييديه گرفته ولي براي استفاده در افراد در معرض ابتلا به ويروس، در حال بررسي است.
درمان:
در حال حاضر اين بيماري درمان اختصاصي ندارد.
براي كنترل بيماري استفاده از واكسن آبله، ضد ويروسهايي چون Cidofovir، Brincidifovir، Tecovirimat (ST-246)، و ايمونوگلوبين واكسينيا (VIG) توصيه شده است.
اساساً اقدامات در بين پزشكان و پرسنل آزمايشگاهي بايد در جهت آشنايي با علائم بيماري، شناسايي موارد و گزارش دهي، جداسازي و پيشگيري از تماس و انتقال بيماري ميباشد.
منبع:
Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Emerging and Zoonotic Infectious Diseases (NCEZID), Division of High-Consequence Pathogens and Pathology (DHCPP), May 19, 2022.