سرطان معده

سرطان معده:

سرطان معده دومين علت مرگ ناشي از سرطانها مي­باشد كه ساليانه جان يك ميليون نفر را در سراسر جهان مي­گيرد و در افراد بالاي 40 سال شايع­تر است. همچنين شيوع آن در مردان 2 برابر زنان مي­باشد. مهمترين علت مرگ و مير ناشي از سرطان معده اين است كه اغلب دير تشخيص داده مي­شود.

 - علايم

احساس ناراحتي در نواحي مياني و بالايي شكم، مدفوع سياه و قيري، استفراغ خوني،‌ استفراغ پس از صرف غذا، كاهش وزن،‌ كم خوني و احساس نفخ پس از صرف غذا از نشانه­هاي سرطان معده است. البته برخلاف مري بيشتر تومورهاي معده خوش خيم هستند و احتمال بدخيم شدن اين تومورها كم است.

عوامل خطرزا در ايجاد سرطان معده چيست؟

* غذاهاي دودي و نمك سود شده (ماهي دودي، ماهي شور، غذاهايي كه براي نگهداريشان، آنها را دودي يا نمك سود مي­كنند)

* افزايش مصرف غذاهاي سرخ كردني

* استفاده از مواد غذايي حاوي نيتريت (نيتريت يك ماده نگه دارنده است كه در تهيه فست فودها مثل سوسيس و كالباس استفاده مي­شود)

* رژيمي كه ميوه و سبزيجات در آن كم باشد.

* خوردن آجيل و حبوبات مانده و نان­هاي كپك زده

* سابقه خانوادگي سرطان معده (مادر، پدر،‌ خواهر، برادر)

* عفونت هليكوباكترپيلوري (نوعي باكتري است كه مي­تواند در معده زنده بماند و رشد كند. اين باكتري مي­تواند سبب عفونت، زخم و التهاب معده در انسان گردد از فرد مبتلا به ديگران قابل انتقال است. اين ميكروب ارتباط نزديكي با بهداشت مواد غذايي دارد. بنابراين غذاهايي كه بيرون از يخچال نگه داري مي­شوند را مصرف نكنيد)

* التهاب طولاني مدت معده (گاستريت)

* كم خوني شديد (فقر ويتامين ب 12)

* سيگار كشيدن

* گروه خوني A (اين بيماري در افراد با گروه خوني A شايع­تر است)

* مصرف دراز مدت داروهايي مثل سايمتيدين و رانيتيدين كه ترشح اسيد معده را كم مي­كنند.

علايم و نشانه­هاي سرطان معده:

* مرحله اوليه: سوء هاضمه و ناراحتي معده، احساس نفخ و باد كردن بعد از غذا خوردن، تهوع خفيف، كاهش اشتها، سوزش سردل

* مرحله پيشرفته: خون در مدفوع، استفراغ، كاهش وزن بدون علت قابل توجيه، درد معده، زردي، تجمع آب داخل شكم (آسيت)، اختلال بلع (ديسفاژي)

 درمان:

* جراحي: جراحي رايج­ترين درمان براي همه مراحل سرطان معده بوده، به صورت برداشت نسبي يا كامل معده انجام مي­شود.

* ساير درمان­ها: شيمي درماني، اشعه درماني، شيمي اشعه درماني، درمان بيولوژيك

مشكلات شايع پس از عمل:

1. سندروم دامپينگ: در بيماران جراحي شده به دليل حذف معده اكثر بيماران در ابتدا، 20 دقيقه تا 2 ساعت پس از صرف غذا احساس ناخوشايندي را تجربه مي­كنند كه به صورت نفخ، گرفتگي و درد شكم و اسهال به همراه ضعف و تعريق و تپش قلب مي­باشد (با آن سندروم دامپينگ گفته مي­شود) كه معمولاً به تدريج و با رعايت نكات زير برطرف مي­شود:

* در طي روز 7-6 وعده غذا در حجم كم مصرف كنيد. صبحانه، ميان معده، ناهار، ميان وعده، عصرانه، شام.

* غذا را آهسته خورده و به خوبي بجويد.

* از مواد غذايي با پروتئين بالا (تخم مرغ، گوشت، مرغ، ماهي، حبوبات، پنير) و چربي متوسط استفاده كنيد.

* غذاهاي پر فيبر بخوريد: نان گندم، ماكاروني سبوس دار، ميوه و سبزي تازه، انواع لوبيا، غلات سبوس دار

* اگر در زمان مصرف غذاهاي خيلي شيرين (انواع شيريني­ها، آبنبات، شكلات، آبميوه، ژله، شربت) دچار تهوع، استفراغ و يا اسهال مي­شويد، از خوردن اين مواد خودداري كرده و يا خوردن آنها را محدود كنيد. در زمان غذا خوردن، آب و يا مايعات نخوريد و خوردن آنرا تا يك ساعت بعد غذا عقب بيندازيد.

* در حين غذا خوردن صاف بنشينيد و بعد از هر وعده غذايي حداقل 2 ساعت در وضعيت نشسته قرار گيريد.

2. سوء هضم چربي

* كه به صورت وجود چربي در مدفوع خود را نشان  مي­دهد.

راه حل: رعايت رژيم كم چرب، مصرف ويتامين­هاي محلول در چربي (ويتامين آ، دي، اي،‌ كا)

3. عدم تحمل لاكتوز

* علايم آن به صورت گرفتگي و درد شكم، آروق، اسهال، نفخ مي­باشد.

راه حل: از شير كم لاكتوز و شير سويا استفاده كنيد.

4. كم خوني

* به دنبال اين عمل كمبود ويتامين ب 12 و فقر آهن رخ مي­دهد.

راه حل: طبق دستور پزشك معالج آمپول يا قرص ويتامين ب 12 مصرف كنيد.

* حدود 6-4 ماه بايد درمان با آهن خوراكي انجام شود.

* قرص­هاي حاوي آهن و غذاهاي حاوي آهن را براي جذب بهتر همراه ويتامين سي (مركبات، گوجه فرنگي و ...) مصرف كنيد و يك ساعت قبل و بعد از خوردن مواد حاوي آهن از مصرف چاي و قهوه خودداري كنيد.

5. كمبود كلسيم

* مراقب پوكي استخوان باشيد.

  

پيشگيري:

¨ حفظ وزن مناسب با انجام فعاليت فيزيكي حداقل سي دقيقه در 5 روز هفته

¨ نكشيدن سيگار

 ¨ استفاده از حداقل 5 وعده سبزيجات و  ميوه­هاي مختلف در روز

 ¨ محدوديت مصرف گوشت قرمز يا گوشت­هاي فرآوري شده و استفاده از غلات كامل

¨ عدم مصرف الكل

¨ محدوديت مصرف غذاهاي نمك سود و دودي شده و فست فودها